I
Ngồi tựa đêm thâu nghĩ sự đời
Nghĩ người rồi lại nghĩ mình chơi
Ra đường kinh tế thuyền không lái
Nói việc văn chương đậu lộn xôi
Hay dở mà chi thêm mệt dạ
Khen chê thôi cũng sẵn thừa hơi
Hãy xin bịt mắt chờ xem thử
Khôn khéo chi chi đã có trời
II
Khéo ấm khen ai cũng khéo co
Ở đời chớ thở giọng hay ho
Cân cầm trước mắt đừng chênh lệch
Thước giữ trong tay phải đắn đo
Đói sạch rách thơm nào ghét được
Tôi ngay mày thật mới khen cho
Đất vo nên bụt ai hay đặng
Thợ tạo kia kia vẫn sẵn lò
III
Một sáo ba voi chẳng thấy chi
Thuồng luồng ở cạn cũng là kỳ
Tò vò xây tổ sao tròn đặng
Chiền chiện vào rừng chẳng thấm chi
Cóc đậu đầu đường xem dễ dãi
Ruồi vô bát mật đuổi khôn đi
Tìm sâu vạch lá khen ai khéo
Cá chậu chim lồng cũng có khi
IV
Trâu nào đồng ấy thế thì thôi
Chấu đấu ông voi cũng chẳng rồi
Quạ đặt cắt tha khen tráo trở
Chó treo mèo đậy khỏi hỡi ôi
Kiến bò trên chén loanh quanh miệng
Ngựa chạy đường quai nguẩy nguẩy đuôi
Vẽ rắn thêm chân thôi chớ chớ
Bếp nhà nhẽ có để gà bơi
V
Ếch khò đáy giếng khéo xôn xao
Ve réo trên cây cũng rêu rao
Réo rắt con chim hay hót gió
Vuốt hàm ông cọp lại không sao
Dê kia đành phận thì kêu bé
Mèo nọ trêu ngươi hãy cứ ngao
Hiềm nỗi đầu lươn nào quản lấm
Nồi canh chớ để lộn sâu vào
|
VI
Thiên hạ đồng lần vốn của chung
Tiền trao cháo múc phải cho sòng
Khỏi vòng đâu đã cong đuôi đặng
Nói điêu nhưng mà khéo chửa xong
Thêm được một ngày hay một sự
Muốn cho ba cọc có ba đồng
Đi lâu mới biết đường dài vắn
Gạo bị tiền lưng phải tính phòng
VII
Ba đấm cũng như một đạp rồi
Khen ai chịu đấm để ăn xôi
Vo tròn trái bưởi thì khôn khiếp
Kể lể can kê cũng dại đời
Ghe gớm thương chi không nước mắt
Tính toan của phải có mồ hôi
Bán rao chào khách chi cho mệt
Đủ bữa no ngày thế cũng thôi
VIII
Càng quen mà lại càng đau lèn
Thương kẻ ngồi sau chứ chịu chèn
Cơm chín thì thôi nên bớt lửa
Rượu nồng đã vậy lại thêm men
Đường còn dài nữa đi nào mệt
Chợ đã trưa rồi thấy những chen
Đã mát ruột rồi đừng há miệng
Phải dành lưng vốn để sau nhen
IX
Sông bể sâu nhưng có thể dò
Lòng người ai dễ khéo mà so
Trong cười đã chất dao kim đó
Ngoài miệng còn thừa thuốc độc cho
Chống ngược xá chi loài châu chấu
Đốt đau tránh những cái tò vò
Ở hiền hẳn có khi may gặp
Túi nọ dùi kia mũi mới lo
X
Thêm thắt đừng theo nghề vẽ rắn
Hung hăng chớ học thói ngang cua
Tay co nắm chặt lời ngay thẳng
Mắt liếc lem lem việc líu lo
Vẫn biết ít tiền thua mẹo kiện
Mới hay nhiều bột quấy nên hồ
Ở ăn ngẫm lại sau lưng với
Quả phúc tròn vì bởi khéo vo |
